VAHYİN NÜZÛLÜNE KONU OLAN KİŞİLER

Her eser yazıldığı dönemden izler taşır. Kur'an'ın ilk olarak inzâl edildiği toplumun inanç ve ahlak yapısını, hukuk sistemini tanzim edici hükümler getirdiği dikkate alındığında, verdiği evrensel mesajlarda dahi o toplumun kültüründen, yaşantısından izler taşıması muhtemeldir. Bu sebeple Kur'an'ı doğru bir şekilde anlamak için metin dışı unsurlar, büyük bir önem arz etmektedir. Dolayısıyla tarih bilgisinin yanı sıra siyer ve hais ilmi Kur'an'ın ilk, aslî ve tarihî anlamının, yani maksadın anlaşılmasına büyük bir katkı sağlamaktadır. bu bağlamda Kur'an'ın maksadını anlama gayesiyle Ulûmü'l-Kur'an literatürü içerisinde teşekkül eden sebeb-i nüzûl ilminin ayrıcalıklı bir konumu vardır. Rivayetlerden oluşma sebebiyle bir yandan hadis, nüzûl ortamındaki durumu tasvir etmesi bakımından da siyer ve tarih ilminin konularını bünyesinde toplayan bu disiplin, vahyin muradını anlama bakımından büyük bir işleve sahiptir. Ayrıca ilk dönemlerde yapılan tefsir faaliyetlerinin rivayetlerden, dolayısıyla sebeb-i nüzûlü bilmekten ibaret olduğu dikkate alındığında, konunun ehemmiyeti kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Biz de bu çalışmamızda tarihî bağlamı aydınlatma gayesiyle nüzûl sebebi rivayetlerinden yararlanarak, ayet veya sûrelerde söz ve davranışlarına değinilen kişilerin kimler olduğunu doğru bir şekilde belirlemeye gayret edeceğiz.