KUR’ÂN’IN MUKAYESELİ ANLATIMI

Şuurlu her insanın ve maksatlı her bir ifadenin elbette bir üslûbu vardır ve olmalıdır. İnsanlığın dünyevî hayatlarını tanzim eden, dünya ve ahiret mutluluklarını temin eden ilâhî kitapların ve onların sonuncusu ve en kapsamlısı olan Kur’ân-ı Kerim’in de elbette kendisine has bir anlatım üslûbu bulunacaktır. Kur’ân-ı Kerim, mevzusuna, muhataplarına ve makamına göre anlatım üslûbunu değiştirir ve çeşitlendirir. Her bir makamda o makama münasip ayrı bir anlatım türü ve üslûbu kullanır. Açıklayıcı, tasvir edici, öğütleyici, kanıtlayıcı, öyküleyici, tartışmacı, temsîlî ve mukayese edici gibi anlatım üslupları vardır. Bunlardan biri olan mukayeseli anlatım üslubu ve Kur’ân’daki mukayeseler önemli bir mevkiye sahiptir. İşte bu çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölümde anlatımla ilgili kavramlar ve Kur’ân’ın anlatım türleri izah edilmiş ve bu anlatım türlerinden biri olan mukayeseli anlatım türü detaylıca incelenmiştir. İkinci bölümde ise yukarıda ana hatları belirtilen, Kur’ân’daki mukayese türleri konu başlıkları altında âyet veya âyetler grubundan örnekler verilmek suretiyle izah edilmiştir. Ayetler incelendiğinde içinde mukayeselerin yapıldığı her bir âyet veya âyetler grubunun bazen pek çok konuyu ihtiva edebilecek kadar kapsamlı ve manâ yüklü olduğu görülecektir.