KUR’ÂN’IN ANLAM DÜNYASI MUZAF’IN HAZFEDİLİP YERİNE MUZAF’UN İLEYHİN GEÇMESİ VE ANLAMA ETKİSİ

Kur’ân-ı Kerim sanatlı bir üslup kullanmıştır. Ondaki sanatsal ve edebi üslubu anlamak için anlam inceliklerinin iyi etüt edilmesi gerekmektedir. Kur’ân kelimelerinin güzelliğini, akıcılığını ve etkileyiciliğini fark etmek anlamın zihinlerimize ve gönüllerimize daha kalıcı olarak yerleşmesini sağlayacaktır. Kur’ân’ın üslup özelliklerinden sadece biri olan muzâf’ın hazfedilip yerine muzaf’un ileyhin geçtiği 77 sûrede, 450 âyetin incelendiği bu çalışma da Kur’ân üslubunun anlama olan etkisi net bir şekilde görülmektedir. Konuyla ilgili açıklamaların çoğunu Ferra, Sibeveyh, Ebu Ali el-Fârisi vb. dilci müfessirlerin yorumları ile dile önem veren Zemahşeri ve Râzî gibi müfessirlerin yorumları oluşturmaktadır. Lügavi tefsirlerde müfessirler Arap gramerinin müsaade ettiği olasılıkları değerlendirmeye alarak âyetleri tefsir etmeye çalışmışlardır. Basra ve Kûfe dil ekollerine mensup müfessirler kendi sistematiklerine göre muzâf’ın hazfının anlama kattığı genişlikten istifade ederek değerlendirmelerde bulunurken Zemahşeri ve Razi gibi müfessirler de mensubu oldukları itikadi mezhep görüşlerini desteklemek için muzâf’ın hazfıyla ortaya çıkan anlamları yorumlamışlardır. Müfessirlerin muzâf’ın hazfıyla ilgili yaptıkları izahların, âyetin nihai ve tek anlamı olmadığı, dolayısıyla anlamlardan sadece bir tanesi olduğunun bilinmesi önem arz etmektedir. Ayrıca muzâf’ın

hazfının keyfi bir değerlendirme ile yapılamayacağı, bunun sınırlarının belirlendiği de görülmektedir.