KLASİK TÜRK ŞİİRİNDE SÛRET

Sûret; gözle görülen, şekillenebilen, renk ve dokuya sahip olan somut görüntüdür. Sûretin somut olma özelliği onu mana, ruh, nefis gibi gözle görülmeyen ancak varlığı bilinen yapılardan ayırmaktadır. Şairlerin sûret ile ilgili tespitlerinden sûretin madde anlamı ve somut yönünün ön planda olduğu görülür. Sûret; şekil, dış görünüş, resim, nakış, tür, görüntü, yol veya yön sözlük anlamlarıyla öne çıkmakta, ancak felsefe ve tasavvuf alanlarında bunların haricindeki ıstılahî anlamlarıyla da kullanılmaktadır. Farklı disiplinlerdeki işlevsel anlamlarının yanında sûretin klasik şiirde kullanılan anlamlarını bu çalışmada ortaya koymak hedeflenmektedir. Sûretin klasik Türk şiirinde kullanımının sadece resim ve şekil anlamıyla değil güzel, güzellik, dünya, sîret, mana vb. olmak üzere yaklaşık olarak elli bağlamda ele alındığı tespit edilmiştir. Şairin sûretten bahsettiği tüm beyitler, onun sadece şairliğini değil, aynı zamanda bir düşünür olduğunu ve felsefe bağlamında bilgi ve birikime sahip olduğunu gösteren beyitlerdir. Bu sebeple klasik Türk şiiri alanında çalışan bir araştırmacı olarak şairlerin bildiği ve nüfuz ettiği tüm konulara aynı oranda hâkim olmak, onları anlamak ve onları araştırmak gerekliliği hâsıl olmaktadır. Ancak sûret kelimesinin geçtiği şiirlerde ontolojiye -varlık felsefesine- bakan ve şiirlerin klasik şiir geleneğinde yazıldığını dikkate almayan, geleneğe aşina olmayan, bu metinlere sadece felsefe ekseninde bakan bir araştırmacının da geleneğin izlerini ve etkisini görmesi mümkün değildir. Bu bakımdan bu çalışmaların klasik Türk şiiri araştırmacıları tarafından yapılması elzemdir.