HADİS TARİHİNDE CEZÎRE BÖLGESİ (HİCRÎ İLK ÜÇ ASIR)

Bu çalışmada, hicrî ilk üç asır esas alınarak Cezîre’nin hadis tarihindeki yeri ve önemi ortaya konulmuştur. Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalan bölgenin kuzeyi için kullanılan el-Cezîre, Hz. Ömer’in hilâfeti döneminde fethedilmiş, hicrî ikinci asrın başlarından itibaren dönemin önemli ilim merkezlerinden biri olmuştur. Erken dönem itibarıyla İslâm topraklarına dâhil

olan el-Cezîre, İslâm’ın ikinci temel kaynağı olan sünnet/hadis malzemesinin nakledilmesi, doğru anlaşılması ve muhafazası hususunda gayret gösteren muhaddislerin yetiştiği ve ilim yolculukları (rihleler) yapılan bölgelerden biri olarak tarihteki yerini almıştır. İslam tarihinde önemli bir yere sahip olmasına rağmen hadis ilmi açısından Cezîre bölgesiyle ilgili günümüze ulaşan kapsayıcı bir çalışma tespit edilemediği için bölgenin hadis tarihindeki yerini ortaya koymak maksadıyla "Hadis Tarihinde Cezîre Bölgesi (Hicrî İlk Üç Asır)” başlıklı bu çalışma hazırlandı. Çalışma, bölgede yetişen veya bölgeye yerleşen râvilerin tespiti ve tanınması açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada, rivayet malzemesinin tespiti ve tasnifinin yoğun olarak gerçekleştirildiği bir dönem olan hicrî ilk üç asır esas alınmıştır.