FUKAHÂNIN İHTİLÂF SEBEPLERİ VE İHTİLÂF LİTERATÜRÜ

Fukahâ arasındaki görüş ayrılıklarını müstakil olarak ele alan eserler çok erken dönemlerden itibaren telif edilmeye başlanmıştır. Konuyla ilgili Ebû Yûsuf’un İhtilâfu Ebî Hanife ve İbn Ebî Leylâ’sını, Mervezî’nin İhtilâfü’l-fukahâ’sını, Taberî’nin İhtilâfü’l-fukahâ’sını ve daha pek çok eseri zikretmek mümkündür. Fukahânın ihtilaf sebeplerine dair eserlerin yazımı ise, diğer türe göre biraz daha geç bir tarihte başlamıştır. Klasik dönemde fukahânın ihtilaf sebeplerine dair yazılan başlıca dört eser, ilgili alanın temel çerçevesini şekillendirmiştir. Bunlar, Batalyevsî’nin el-İnsâf fi’ttenbîh ‘ale’l-me‘ânî ve’l-esbâbi’lletî evcebeti’l-ihtilâf beyne’l-müslimîn fî ârâ’ihim’i, İbn Rüşd el-Hafîd’in Bidâyetü’l-Müctehid ve Nihâyetü’l-Muktesid’i, İbn Teymiyye’nin Ref‘u’l-melâm ‘ani’l-eimmeti’l-a‘lâm’ı ile Şah Veliyyullâh ed-Dihlevî’nin el-İnsâf fî beyâni esbâbi’l-ihtilâf adlı eserleridir. Fukahânın ihtilaf sebepleriyle ilgili bu dört eser, kendisinden sonraki özellikle modern dönemde yapılan çalışmalara bir örneklik oluşturmuş, konuyla ilgili yazılan neredeyse bütün eserler kısmî farklılıklarla birlikte bu dört eserden beslenmiştir. Elinizdeki bu eser, fukahânın ihtilaf sebeplerini ve konuyla ilgili literatürü ele alan bir eserdir. Eserde öncelikle

fukahânın ihtilaf sebepleri açıklanmış, sonrasında ise klasik ve modern dönemde konuyla ilgili telif edilen eserler hakkında bilgi verilmiştir.