ABDÜLVEHHÂB EL-İHMÎMÎ VE KELÂMÎ GÖRÜŞLERİ

İhmîmî, kelâm ilminin derinliklerinde gezinmiş, İslâm düşüncesine önemli katkılarda bulunmuş bir âlimdir. Onun kelamî görüşleri ve yaklaşımları, onu İslâm düşüncesi içerisinde özgün ve önemli bir konuma yerleştirir. O, klasik kelam ekollerinin tartışmalarını ele alırken, bu tartışmalara kendi özgün bakış açısını katmaya çalışmış bir düşünür olarak dikkat çeker. Ayrıca kelamî meseleleri ele alırken getirdiği orijinal yaklaşımlar ve yorumlarla tanınır. İhmîmî’nin Allah’ın sıfatları, kader ve insan iradesi, hüsün ve kubuh konularındaki analizleri, kelamcılar arasındaki saygınlığını artırmıştır. O, birçok kelamcının düştüğü aşırılıklardan kaçınarak, dengeli ve ölçülü bir yaklaşım sergilemiştir. Bu durum, onun düşüncelerinin hem Mu‘tezile hem de Eş‘arîlik gibi farklı ekoller tarafından dikkate alınmasını sağlamıştır. Ayrıca onun kelâmî görüşleri, teorik tartışmalarla pratik dini hayat arasındaki bağı kuvvetlendirmiştir. Nitekim nübüvvet ve âhiret konusundaki görüşleri, dini inançların birey ve toplum üzerindeki etkilerini vurgulaması bakımından önemlidir. Bu yaklaşımı Mu‘tezile’nin akılcı yaklaşımı ile Eş‘arilik’in nakilci tavrı arasında bir köprü kurmaktadır. Nitekim akıl ve vahyi birlikte ele alması, bu iki ekol arasındaki dengeyi kurma çabası olarak değerlendirilebilir.

Diğer bir ifadeyle kendisi aşırı akılcılıktan ve nakilcilikten kaçınarak, İslâm

düşüncesinde dengeli ve kapsamlı bir yaklaşım sergilemiştir.